΄Αμα δε δεις να φτάνει η Μεγάλη Παρασκευή... μην περιμένεις Πάσχα...

Φέτος στους δρόμους, δεν κατάλαβα Μεγάλη Βδομάδα. Χθες γύρισα στο σπίτι μου, αύριο φεύγω. Ναι, οι βάρβαροι, Μεγαλοβδομάδα και μας είχανε και δουλεύαμε στο Στρασβούργο! Δεν παραπονιέμαι όμως γιατί μετά από 10 και παραπάνω χρόνια, θα γιορτάσω επιτέλους Λαμπρή κι Ανάσταση στην Ελλάδα, στον τόπο μου! Και πόσο μου ΄χει λείψει, δεν ξέρετε! ΄Οσο κι αν είναι καλός ο καιρός εδώ, όσο κι αν δεν μπορώ να πω ότι τα Πάσχα που πέρασαν δεν στερήθηκα ιδιαίτερα οικογένεια, φίλους, έθιμα και παραδόσεις. Σε γενικές γραμμές πάλι στερήθηκα κοκορέτσια, σπληνάντερα, μπουκιές και τσιγεροσαρμάδες. Και τρελαίνομαι γι΄αυτά! Αν κι εδώ που τα λέμε, τι καλός καιρός! Εδώ μεν όχι, αλλά λίγο παρακάτω, λένε, χιονίζει! Σας βεβαιώ, μόλις, μας το λέει η ΕΜΥ μας!!! 

"- Γιατί όμως βάφουμε τ΄ αβγά γιαγιά;"

"Να σου πω κόρη μου... μόνο κόκκινα βάφουμε τ΄αβγά... μερικοί πιστεύουν ότι τα αβγά βάφονται κόκκινα σε ανάμνηση του αίματος του Χριστού, που χύθηκε για εμάς τους αθρώπους... εγώ λέω πως τα εβάφαμε κόκκινα γιατί κόκκινο είναι το χρώμα της αγάπης και της χαράς... αγάπη έχομε για τον Κύριο και χαρά για την Ανάσταση του... κόκκινα και μόνο κόκκινα τα εβάφαμε εμείς κι άσπρα τα άφηναν όσοι τους είχενε τύχει θανατικό κι είχανε πένθος... το ΄χαμε το κόκκινο και χρώμα για ν΄αποδιώχνει... κόκκινα χιράμια και μαντίλια κόκκινα εκρεμούσαν πολλοί τη Μεγάλη Πέμπτη...για να φύγει το κακό... και κόκκινο πανί έβαφαν μερικοί μαζί με τα αβγά τους ... και το εκρεμούσαν μετά στο παραθύρι για σαράντα μέρες, να μην τους επιάνει το μάτι... πάντοτες Μεγάλη Πέμπτη βάφονται τ΄αβγά και γι΄αυτό την ελένε και Κοκκινοπέφτη... 

"το πρώτο αβγό που εβάφαμε ήτο για την Παναγία και άλλοι το έβαναν στο εικονοστάσι... άλλοι το έβαναν στο λαμπρόψωμο... μερικοί είχανε το έθιμο να βάνουν αβγά σ΄ένα καλάθι, ένα για τον καθένα της οικογένειας και τη βραδινή τα επήγαιναν στα 12 βαγγέλια, να διαβαστούν... τα ΄φηναν στην εκκλησιά και τα ΄παιρναν στην Ανάσταση, η κάθε μια τα εδικά της.. ευαγγελισμένα τα ελέγανε και τα τσόφλια τους τα παράχωναν στους κήπους και στις ρίζες τω δεντρών για να καρπίσουν... μερικές φυλαχτό εκρατούσανε τ΄αβγά που έκαμαν οι κότες τους τη Μεγάλη Πέμπτη... ξόρκι τα είχανε...για ν΄αποδιώχνουν το κακό μάτι, τους πυρετούς και τις αρρώστιες των παιδιών και τω φυτών ... 

"Επαραβγαίναμε μεταξύ μας ποια θα κάμει τα ομορφότερα... με χίλια ξόμπλια τα εστολίζαμε... πουλιά, φύλλα, άνθια... ότι θες τους εβάναμε... μα να σου πω, τα καλύτερα ήτο πάντοτες εκείνα που έκαμε μια ξένη κυρά... Αυτή, ελέγανε πως, κόρη μου, τα ξόμπλιαζε με κερί λιωμένο... έκαμε πάνω στ΄αβγό με το κερί τα ξόμπλια και μετά τα έβανε στον τζετζερέ με τη μπογιά... ήβραζε τ΄αβγό και μπογιατιζότανε... μα έμεναν τα ξόμπλια άσπρα... δεν το εδοκίμασα ποτές να τα κάμω έτσι... πολλές οι δουλειές το Μεγαλοβδόμαδο, πολλές κι ακολουθίες... τη λίγη ώρα που μου απόμενε όλο και κάτι άλλο ήβγαινε στη μέση... κι ήστελνε το κερί στην άκρη...  

 "Ξομπλιαστό αβγό ήστελνε η αρραβωνιασμένη στον αρραβωνιαστικό της και στα πεθερικά, ξομπλιαστό η βαφτισιμιά στο νόνο και τη νονά... 

Μόνο να σου πω και το μυστικό... ο πάππος μου ήλεγε πως τα εβάφαμε γιατί τα είχαμε πολλά... βάλε ότι εκάμαμε 40 μέρες νηστεία, βάλε που ήτο κι η εποχή που τα εκάμανε μπόλικα οι όρνιθες... να γιατί τα βάφομε ήλεγε... δεν ήτο πως ήτο άπιστος, μπα... πιο πολύ ήτο που ήθελε να πειράζει συνέχεια τη νενέ μου...  εκείνη πάλι ήλεγε πως "όταν είπαν ότι αναστήθηκε ο Χριστός, άθρωπος δεν το πίστεβγε... τότες μια γυναίκα που εκρατούσε ένα καλάθι με αβγά, εφώναξε: "Αν αναστήθηκε ο Χριστός, ας γίνουν τα αβγά μου, από άσπρα, κόκκινα..." "κι εγίνηκαν κόκκινα τ΄αβγά της, κοκόνα μου... έτσι κι επίστεψε στο θάμα κι ήφυγε χαρούμενη... κι επήγαινε και το διαλαλούσε το νέο σ΄όλο τον κόσμο... έτσι εμαθεύτηκε το νέο της Ανάστασης του Κυρίου κι από τούτου έμαθε όλος ο κόσμος να βάφει τη Λαμπρή τ΄αβγά..."

"Εγώ πάντως κόρη μου τη Λαμπρή, ρέγομαι πιότερο τη μαγειρίτσα και το τσουρέκι... τσουρέκι το λέμε εμείς, τσορέκ (corek) το ελέγανε οι ντόπιοι, σουρέκ (churek) οι Αρμένηδες... οι ντόπιοι ελέγανε τσορέκ όλα τα ψωμιά που εφτιάνανε με μαγιά... και δεν εφτιάνανε μόνο γλυκά τσορέκ όπως κάμουμε εμείς... αυτοί εκάμανε κι αλμυρά... οι Αρμένηδες το θέλουνε το σουρέκ πατηκωτό και του βάνουν και πολύ σησάμι... κοντά στ΄αβγά, Μεγάλη Πέμπτη εφτιάναμε και τα τσουρέκια μας... εμοσχοβόλανε η εκκλησιά λιβάνι κι η γειτονιά μαχλέπι... κι η μαστίχα σε εζάλιζε..."

"Κοκόνα μου... "
"Ναι, γιαγιά μου..."


Καλά σας βράδια

Ε.-

Μια Λαμπερή Λαμπρή εύχομαι,
κι είθε
Καλή Ανάσταση...
σε όνειρα, ελπίδες, αγάπες, μισθούς, συντάξεις, προϋπολογισμούς, ηθικό,
σε ότι επιθυμείτε,
σε σας...