Και να ξετυλίγω λίγο-λίγο το νήμα, τι άκουσα, τι είδα, που πήγα. Νήμα μιας μνήμης, παραμύθι, ιστορία, αλήθεια; Θύμησες, χρεία κι ανάγκη στη μνεία των δικών και των άλλων. Σμύρνη, Βουρλά, 1899. Αφετηρία η ανάγκη. ΄Εναυσμα η φωτογραφία. Μήνας Απρίλης.΄Ετους τρέχοντος 2010. Μια πέτρινη ελπίδα, μικρή κι ελάχιστη κόντρα στον τοίχο και στο χρόνο. Ταμπέλα βαφτιστική αυτού που πια δεν υπάρχει! Κόντρα σε όλα να μένει η Ε(λ)πίς μιας ελπίδας...
6 Ιανουαρίου 2011
Μια του κλέφτη, δυο του κλέφτη, τρεις ... και να ΄μαι!
Χρόνια Πολλά σε όσους γιορτάζουν σήμερα ...
Ου-Ράνιες, Ουρα-Νίτσες, Φώτηδες, Θεο-Φάνηδες ... και να περνάτε καλά όπου και να ΄στε!
6 του πρώτου,
Σήμερα τα Φώτα κι ο φωτισμός και χαρά μεγάλη και αγιασμός ...
΄Ετσι αρχίζουν τα κάλαντα την παραμονή των Φώτων ... και πάλι τα παιδιά γυρίζουν από σπίτι σε σπίτι να τα πούνε ... Αγιάζονται τα νερά, βαφτίζεται ο Κύριος και φεύγουν τα παγανά! Και μετά την εκκλησία ... έρχεται ο τουρλόπαπας με την αγιαστούρα του και με τη βρεχτούρα του! Περνάει κι αυτός -δηλαδή πέρναγε κάποτε από κάθε σμυρνέικο σπίτι σε σπίτι- και ραντίζει κι εύχεται κι αγιάζει ... Στη Σμύρνη η "πρωταγίαση" γινόταν την παραμονή στην εκκλησιά ... κι ο μεγάλος αγιασμός ανήμερα. Μια μεγάλη πομπή σχηματιζόταν, μπροστά τα άγια και τα εξαπτέρυγα και μετά το ποίμνιο ν΄ακολουθεί! Κι η πομπή κατέβαινε στη θάλασσα ... σε κείνη την όμορφη θάλασσα, τη μαγική της Σμύρνης! Απ΄την Αγία Φωτεινή ξεκινούσε ή τον ΄Αγιο Πολύκαρπο! Σε κείνη την όμορφη γελαστή παραλία που δέχτηκε τη φωτιά, το κλάμμα και τον σπαραγμό! Και για πολλούς το θάνατο! Για τους άλλους ... το χωρισμό! Σε κείνη την αξέχαστη παραλία! Ξέρετε πώς οι ΄Ελληνες δεν έφυγαν ποτέ από κει έτσι; Ξέρετε πως δεν άφησαν ούτε σπίτια, ούτε χωράφια, ούτε περιουσίες! Την ψυχή τους άφησαν εκεί! Κι η ψυχή τους δεν έφυγε ποτέ! ΄Ομως αυτό αφήστε με να σας το διηγηθώ όταν έρθει η ώρα κι η στιγμή! Στα Βουρλά και στ΄΄Αιβαλί νομίζω πως ... ο σταυρός πριν κατέβει στην παραλία, μπρος στην εκκλησία -στα Βουρλά στον ΄Αη Γιάννη το Θεολόγο- έβγαινε σε πλειστηριασμό! Κι αυτός που έδινε τα περισσότερα ήταν αυτός που τον κρατούσε και τον "κατέβαζε" στη θάλασσα! Δίπλα στον Επίσκοπο στεκόταν, διάβαζε ο Επίσκοπος τη λειτουργιά και στο τέλος της ευχής έριχνε ο Επίσκοπος το χρυσό σταυρό στο γαλάζιο νερό! Και τότε γινόταν ο μεγάλος χαμός! Λεβέντες νέοι, περήφανοι κι άτρομοι κι όμορφοι, πιο μεγάλοι και περισσότεροι οι λιγότεροι πιστοί, νεαρούδια και ντελικανήδες και παιδιά -οι βουτηχτάδες- σμάρι έπεφταν στα παγωμένα νερά! Γενάρης και ζεστά νερά δεν γίνεται κι αγωνίζονταν και συναγωνίζονταν ποιος θα τον βρει, ποιος θα τον πιάσει ... και θα τον ανεβάσει! Στη Σμύρνη αυτός που τον ανέβαζε -δικαιωματικά ήταν αυτός που τον γύριζε πίσω στην εκκλησία μα πριν τον γυρίσει να τον εναποθέσει στη θέση του, από σπίτι σε σπίτι τον γύριζε περήφανος και μάζευε ευχές μα και φιλοδωρήματα από κύρηδες και κυράδες, κυρές και νοικοκύρηδες κι οικοδεσπότες! Και κανείς ούτε ένας δεν γύριζε σπίτι χωρίς να πάρει αγιασμό! Κι έπιναν όλοι του σπιτιού! Κι έπιναν και τα ζωντανά! Και ράντιζαν τα καρποφόρα, το χώμα, τα στάρια, τα μελίσσια και τις στάνες! Κι όπου δεν υπήρχε θάλασσα, έριχναν το σταυρό στο ποτάμι! Κι αν δεν υπήρχε ποτάμι στο υδραγωγείο! Κι αν δεν υπήρχε υδραγωγείο στη δεξαμενή, στην πιο μεγάλη δεξαμενή του χωριού! Ειδάλλως στη μκρή κολυμπήθρα! Η μεγάλη κολυμπήθρα είναι για τις βαφτίσεις! Η μικρή για τα Φώτα! Κάποτε - και τη θυμάμαι καλά εκείνη τη μέρα- είχε βουτήξει κι ο μπαμπάς μου για το σταυρό, μάλιστα με το κουστούμι του! Πέταξε μόνο το σακάκι και ... ΄Ηταν έλεγε τόσο κοντά του, τόσο μπρος του ο σταυρός που δεν το άντεξε να μη βουτήξει! Και τη θυμάμαι καλά εκείνη τη φορά ... απ΄ τη μουρμούρα της μανούλας μου για κείνο το κουστούμι και το καθαριστήριο!
Των Θεοφανείων ή Επιφανείων ή Φώτων ... Επίσημος αργία για σας, εργάσιμη για μένα ... και στην εκκλησία δεν μπόρεσα να πάω! Κι αγιασμό δεν έφερα στο σπίτι! Κι αγιασμό δεν ήπια!
Γελάτε ίσως ... Δεν είναι θέμα πίστης μόνο βρε παιδιά ... Είναι θέμα παράδοσης ... και στιγμών! Μοναδικών στιγμών που σβήνουν και χάνονται στο πέρασμα του καιρού! Αυτού του καιρού που ισοπεδώνει τα πάντα, που γιατρεύει πολλά, που βοηθάει όταν το θέλει, που σου δίνει μια και σε κατεβάζει εκεί κάτω όταν δεν σε "θέλει"! Αυτού του καιρού που είχε, έχει και το πάνω χέρι πάντα θα ΄χει!
Καλό σας ξημέρωμα
Κι από αύριο... χωρίς παγανά, φόβους, ψέμματα, φαντασιώσεις, υστερίες, μικρότητες, μικροπρέπειες, πίσω σκέψεις, απαισιοδοξία, μανίες, κρίσεις κι επικρίσεις ... Ε ναι, λοιπόν! Αυτά είναι - αν δεν το καταλαβάτε- τα Παγανά! Αυτές είναι οι παγίδες! Φροντίστε να τα αποφύγετε! Κι αν τα καταφέρετε είμαι σίγουρη πως ο καινούργιος χρόνος θα είναι χίλιες φορές καλύτερος! Πεντακόσες πιο απλός, άλλες πεντακόσες πιο ήπιος και 11 φορές γλυκύτερος!
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου