 |
| Τα αφράτα ή (λ)επλεπούδια |
Σήμερα έχει κοπάνα ... Δεν και γραφείο γιοκ και μια χαρά το βρίσκω το όλον και μια χαρά αισθάνομαι και σα -κοπάνα απ΄το σχολειό να μοιάζει και σα να... ξανανιώνω! Τέλειωσα και τις δουλίτσες μου πρωί-πρωί σήμερα, -σιγά να μην κοιμόμουνα, πρόβες για πτώμα δεν κάνω, θα ΄χω κάποτε όλο τον καιρό να κοιμάμαι όσο θέλω- , κι ευκαιρίας δοθείσης είπα να προλάβω "κάποια" απ΄όσα δεν άφησα στο μπακαλικάκι μου τις μέρες που ήμουν εν πατρίδα κι εν αδεία!
των Αγίων Θεοδώρων - Γιορτή μνήμης και τιμής... και μαντικής ...
Κι ενώ οι ζωντανοί διασκεδάζουν (Απόκριες) περιορίζοντας (Σαρακοστή) ... δεν ξεχνάνε περιορίζοντας μνήμες κι αγάπη. Κι είναι εκεί στο ενδιάμεσο -των Αγίων Θεοδώρων και Μέγα Ψυχοσάββατο- που τιμούν όσους δεν είναι πια κοντά τους και στο πλάι τους ... Ναι, δεν αφήνουν έξω απ΄τα πάνω δρώμενα όσους στα κάτω συμμετέχουν ...
΄Εθιμο, παράδοση ή πολιτιστική κληρονομιά άραγε ... αφού ακόμα κι αυτοί οι αρχαίοι δικοί μας γιόρταζαν τ΄Ανθεστήρια, γιορτή αφιερωμένη στους νεκρούς τους ... Τιμή, αγάπη ή συνέχεια οι προσφορές σ΄αυτούς που έφυγαν; ΄Οτι απ΄όλα αυτά και να ΄ναι, σίγουρα δεν παύει να ΄ναι κάτι ξεχωριστό! Μέρα συνύπαρξης και μέρα προσφοράς ... Κι είναι η συνύπαρξη, εύκολο να τη δείτε. Και προσφορά ... τα "κόλλυβα" ή όπως στη Σμύρνη "σπερνά" ή "ύστερνα" κατά τη γιαγιά μου! Παρασκεύασμα, που από την αρχαιότητα, βάση έχει το στάρι... βάση από μόνο του της ανθρώπινης διατροφής.
Σμύρνη-Βοτανικός-Κουπόνια
Κι η γιαγιά μου δεν σκούπιζε τα Ψυχοσάββατα -γιατί δεν υπάρχει μόνο ένα- μα ούτε και λουζόταν! Και μπορεί κάποτε να μην έκανε κόλλυβα όλα τα ψυχοσάββατα -μεγαλώνοντας όμως και γερνώντας το καθιέρωσε- δεν υπήρχε όμως περίπτωση να μην κάνει κόλλυβα των Αγίων Θεοδώρων. Κι έβλεπα τα διάφορα και ρωτούσα: γιατί όχι σκούπισμα γιαγιά; Και ποτέ δεν πήρα ξεκάθαρη απάντηση. Μια ήταν γιατί ... δεν κάνει τέτοια μέρα να ενοχλούμε τους νεκρούς παιδάκι μου ... Και γιατί όχι λούσιμο; Για να μην νομίσουν οι νεκροί πως δεν τους θέλουμε κόρη μου. Κάποιες άλλες βέβαια φορές άρπαζα ένα νέτο σκέτο... γιατί έτσι! Είτε υστερνά είτε σπερνά είτε κόλλυβα τα λατρεύω! ΄Οπως κι όλοι μας νομίζω ... Το αυτό λατρεύω και το κολλυβοζούμι ή ασσουρέ ή βαρβάρα ...
Η διαδικασία για τα κόλλυβα άρχιζε την παραμονή του Σαββάτου. Το στάρι έστεκε απ΄ το απόγευμα βρεμμένο στην κατσαρόλα να φουσκώσει και να μαλακώσει. Το βράδυ βραζόταν και ξα-απλωνόταν σ΄άσπρη χνουδωτή πετσέτα καλυμμένη με άσπρη λινή, κατάμεσα στο τραπέζι, να περάσει εκεί τη νύχτα του, να στεγνώσει! Και γύρω απ΄το τραπέζι οι ... νοικοκυρές, ζωντανές-ζωντανές, γελαστές και να λένε ιστορίες -στη μνήμη τους- για κείνους τους δικούς φευγάτους ...
Με τα χέρια τους ζεστά ανάμεσα στα καρύδια, τα ξασπρισμένα αμύγδαλα, τις λ-επλεπούδες (ή λεπλεπούδια *(έτσι έλεγαν τα μαλακά στραγάλια) τις σταφίδες, τα σουσάμια, τις τα ρόδια, τις κανέλλες ...Και κατσαρόλες κι άσπρες όμορφες πιατέλες ένα γύρω και τηγάνια για τα καβουρντίσματα και χαβάνια για το σπάσιμο της ζάχαρης. ΄Ωρες κι ώρες κοπανίζανε ζάχαρη και στραγάλια! Και θέλει πολύ σκόνη ζάχαρης το κόλλυβο. Και θέλει και στραγάλι ... σε σκόνη. Ναι αμέ! Κι αμέ τι νομίζατε... ακόμη και τα σπερνά έχουν το μυστικό τους! Ειδικά τα σμυρνέικα! Τα λατρεύω τα σπερνά! Κι έχω φάει κι έχω φάει -τα τελευταία χρόνια τα φτιάχνω κιόλας- αλλά έχω φάει κι ένα βρωμόξυλο απ΄τα χέρια του πατερούλη μου - και τα ΄χε και βαριά, ξύλο απερίγραπτο -για χάρη τους- που δεν πρόκειται να το ξεχάσω ποτέ στη ζωή μου!
*λ-επλεπούδες(αφράτα ή μαλακά κατ΄άλλους στραγάλια) όπου τουρκιστι ... λεμπλεμπί = στραγάλι
Συνεχίζεται ...
Ε.-
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου