Μακριά από κακό αδερφό, κοντά σε καλό γείτονα ...

Παναγιά η Γοργόνα ...

΄Εψαξα, έψαξα, έψαξα ... και βρήκα κοντά 500 κι άλλα τόσα και βάλε επίθετα, χαρισμένα στην Παναγιά των Ελλήνων! ΄Ετσι την έλεγε η γιαγιά μου και θυμόταν αυτή του Μπουρνόβα ... τη "Μυρτιδιώτισσα"! Εξόν από τη Μυρτιδιώτισσα ούτε ξέρω με πόσα άλλα ακόμα την έχουν στολίσει. Στα λεγόμενά της τα όσα -κι απ΄ ήξερε- την Παναγία (Σου)μελά ανέφερε, αυτή τη ξεχωριστή Παναγιά των Ποντίων -ονοματισμένη λόγω της θέσης της στον Πόντο φυσικά- στο όρος Μελά.λ Μα και πολλές-πολλές άλλες ονομάτιζε. ΄Αλλοι έλεγε πως τη βάφτιζαν από το που βρίσκεται, άλλοι απ΄το πως καθότανε, άλλοι απ΄το πως κρατάει το γιο της! ΄Αλλοι απ΄τις χάρες της κι άλλοι απ΄το πρόσωπό της. Πολλοί λόγω της αρετής της,  κάποιοι χάρη στη Χάρη που μετέφερε στην κοιλιά της κι άλλοι από τη χάρη που ζητούσαν ή περίμεναν, άλλοι απ΄τη χάρη που τους χάρισε κι άλλοι απ΄το πόσο περίμεναν να τους γίνει η χάρη!

Η Παναγία είναι μία! Η χάρη της γιορτάζεται κυρίως αλλά παντού τον 15Αύγουστο... Σήμερα η γιορτή έχει να κάνει με τον Ευαγγελισμό της, τη χαρμόσυνη είδηση της ανάληψης της γέννησης του Χριστού. 

Και συνέχιζε η νινέ μου  ... "Να πιστεύεις κόρη μου. Να ΄χεις πίστη στην Παναγία. Το ξέρεις πως ακόμα κι οι Τουρκάλες την πιστεύουνε; Μαζί μας μαζεύανε λουλούδια στη χάρη της. ΄Οπως μαζί μαγειρεύαμε και φτιάναμε τα γλυκά μας και ανταλλάσαμε συνταγές και γλυκά και βεγγερίζαμε και συμπαραστεκόμαστε η μια την άλλη στις αρρώστειες των παιδιών κι ανταλάσσαμε γιατροσόφια και συμβουλές ... έτσι μαζί μας την τιμούσανε κι αυτές. Μην κοιτάς που δεν μπορούσανε να το δείξουνε και να το φανερώσουνε. Αυτή είναι η πίστη παιδάκι μου ... Τί είχανε δει; Την είχανε δει; Μήπως ξέρανε περισσότερα από μας;  Αμ, αυτό σημαίνει αυτό το "Πίστευε και μη ερεύνα" που εσένα δεν σ΄αρέσει ! Πάει να πει ... Δε σου λέει μπρε να μην ανοίγεις τα βιβλία, τα βιβλία είναι πλούτος! Ούτε και να μη ψάχνεις σου λέει με το μυαλό σου και  να μη χρησιμοποιείς το νιονιό σου! Κι εύκολο πολύ να πιστεύεις όταν κάτι το βλέπεις ή τ΄ακούς! Δύσκολο αυτό το κάτι όταν δεν το βλέπεις. Αυτό είναι η πίστη. Και δεν μιλώ για τα κους-κους (κουτσομπολιά) κόρη μου κι ότι σου λέει ο καθένας. Για το Θεό μιλάω. Αν πιστεύουμε μόνο ότι βλέπουμε πού είναι η πίστη, η Χάρη του; ΄Αμα Τον βλέπαμε όλοι σιγά τη σημασία και που θα του δίναμε. ΄Οση δίνουν και στην απατή σου όταν περνάς! Βλέπεις σε βλέπω κόρη μου ...αλλά δεν είσαι Θεά! Αχ, Μόλις μού το χάλασες γιαγιά! Πάνω που έλεγα να το θεοθετήσω! Εντάξει, δεν είμαι Θεά. Αλλά τι να σου λέω τώρα ... και να ΄ξερες πόσοι πολλοί είναι οι άλλοι που πιστεύουν ότι είναι ...


Αγαπημένες μνήμες .. Η Σκάλα Βρυούλων ...

Κάθεστε πουλάκια μου σήμερα ε; ΄Οσοι δουλεύετε δηλαδή γιατί μερικοί-μερικοί ... άντε να μην πω ...
Εγώ πάντως είμαι σίγουρα στη δουλειά! Α ναι! Βλέπεις εδώ άλλη εθνική γιορτή -υποχρεωτικά- γιορτάζω ...Από λίαν πρωί και πρωί-πρωί ήρθα και μόνη είμαι -κοπάνα η άλλη- αλλά και ήλιο έχει ... Αυτά εν ολίγοις τα νέα μου ...

Καλή καλή σας μέρα, και του χρόνου ... χρόνια καλά

Περιτό να σας πω πως τα λευκούδια μου έγιναν υπέροχα!

Στο χθες ... Σαν σήμερα

Υπάρχει πόλη ή χωριό, νησί, βουνό ή κάπου, εδώ ή εκεί, εκεί ή εδώ που να μην έχει Παναγιά; ΄Οχι δεν υπάρχει ... 

Με Μητρόπολη -ανάμεσα στις πολλές άλλες εκκλησιές τους- την Παναγιά, τα Βουρλά σήμερα είχαν γιορτή μεγάλη! ΄Ηταν κι εθνική αλλά κυρίως ήταν θρησκευτική.

"Εθνική ήταν μεταξύ μας, δεν μας πολυσυνέφερε σε κείνους τους τόπους εθνική να τη μολογάμε! Κατάλαβες; ΄Αλλωστε κόρη μου, Μεγάλη είν΄η Παναγιά, όχι ο πόλεμος... Η Παναγιά μόνο καλό κάνει ενώ ο πόλεμος μόνο μεγάλο κακό... ΄Ετσι δεν είναι, εσύ που ξέρεις πολλά γράμματα; ΄Ακουσες παιδάκι μου ποτέ κανένα να πει ότι του έκανε κακό η Παναγιά;  Ανάγκη δεν είναι κι ανάγκη η Παναγία δεν έχει  ν΄αφήνεις τις δουλειές σου και να τρέχεις στις εκκλησιές να της κάνεις μετάνοιες και να της ζητάς. Αν έχεις κάνει κακό ... καλύτερα να μην το ΄κανες! Αν έχεις ανάγκη η Παναγιά σ΄ακούει όπου και να ΄σαι. Μόνο να ΄χεις υπομονή. Ξέρεις πόσοι της μιλάνε και την παρακαλούνε την ίδια στιγμή με σένα; Παίρνει το χρόνο του να ξεχωρίσει το ποιος πονάει πιο πολύ ... Και μεις είχαμε κι είχαμε δυσκολίες, αλλά ούτε δουλειές και μπερεκέτια* αφήναμε κάθε τόσο να τρέχουμε ούτε τ΄αλισβερίσι*. Γι΄αυτό και την τιμούσαμε μια και καλή! Αμέ κάθε μέρα; Αυτά τα κάνουν οι τεμπέληδες ... και μετά παρακαλάνε να φάνε ... Και δεν ήταν και μια ... Βαγγελισμός, 15Αύγουστος, Εισόδια, Χριστούγεννα... κι όποτες μπορούσε ο καθένας μας. Στις 25 του Μάρτη όμως ... η εικόνα της ήστραφτε και μοσκοβολούσε. Κρίνα και γκιούλια*, έδιναν κι έπαιρναν. Τα πρώτα ρόδα της χρονιάς... ήταν σίγουρα δικά της.

Την εικόνα της την στόλιζαν οι κοπελούδες απ΄την προηγούμενη. ΄Ολους τους μπαχτσέδες* είχαν γυρίσει κι είχαν γυρέψει τα καλύτερα. Του Βαγγελισμού τα ζήταγες τα ρόδα, την 1η του Μάη δεν τα ζητάς, τα κλέβεις. ΄Ετσι το θέλει το έθιμο. Κι είχαν λευκάνει τα πάντα, πουκάμισα και   τσουράπια*... Μετά την 1η του χρόνου ήταν η πρώτη φορά που θα φορούσαν πάλι τα σκολινά τους. Μετά πάλι την Ανάσταση. Στην εκκλησιά πρωί-πρωί και μετά τίποτα. Ούτε πλύσιμο, ούτε σιδέρωμα, ούτε πάστρες και ξεσηκώματα. Λίγο μαγείρεμα, δηλαδή τελειώματα το πρωί αν το σπίτι είχε γιορτή -γλυκά και τραταρίσματα, όλα νηστήσιμα, λάδι και ψάρι όχι βούτυρα, ήταν ήδη καμωμένα- και τ΄απόγευμα βίζιτες στους εορτάζοντες. Κι ήταν πολλοί ... Και το γλέντι*** σκολνούσε νωρίς γιατί η δουλειά περίμενε. Σαν σήμερα αποχή απ΄όλα, κι όταν σου λέω απ΄όλα εννοώ απ΄όλα. Ούφου κακομοίρα μου έτσι και μείνει σήμερα έγκυος γυναίκα, "γέννα ανήμερα Χριστούγεννα, καλικαντζαρούδι θα κάμει ", έλεγε η νινέ μου. ΄Ελεγε ακόμα πως "ούτε τα χελιδόνια δεν κάμουν φωλιές ανήμερα του Ευαγγελισμού" ... ούτε τα χελιδόνια ...

Δεν είναι για χτες ή σήμερα -κατά τη γιαγιά μου- η παραπάνω συνταγή...
Κατά εμάς βέβαια ... πάντα, παντού, τα πάντα ...

Σας φιλώ

Ε.-

αλισβερίς = εμπόριο
μπερεκέτ = αφθονία (πολλές δουλειές)
γκιουλ = ρόδο, τριαντάφυλλο
μπαχτσέ = κήπος, περιβόλη (γκιουλ-μπαχτσέ ... ροδώνας;)
ε-λεντζέ = διασκέδαση, γλέντι (γλεντζές!)