4 Φεβρουαρίου 2011

Πρώτη βοήθεια του Θεού, δεύτερη του γειτόνου ...

΄Ισως ...
ή ... απ΄τον αδερφό γλυτώνεις πιο εύκολα, απ΄τον γείτονα όμως ...






Καλημερούδια σας


Το γκρι συνεχίζεται! Ούτε καν λίγο πιο λίγο γκρι δεν έγινε!


Ας πάρουμε τα πόδια μας λοιπόν κι ας πάμε για τον ήλιο! Απ΄ άλλα μονοπάτια όμως ...


Με λένε Ελένη ... του Μιχαήλ και της Αικατερίνης, το γένος Κρασσά Ηλία και της Ελένης το γένος Καρυώτη ...
Κι ήταν η Ελένη η γιαγιά μου η καλή, απ΄της μαμάς μου τη μεριά ...
Κι ήταν ο παππούς μου ο Ηλίας, της μανούλας μου ο μπαμπάς και τελείως άγνωστος για μένα, δεν τον γνώρισα ποτέ παρεξόν μέσα απ΄ τις μνήμες της μαμάς μου ...
Καλά μέχρι εδώ. Ο μπαμπάς μου ο Μιχάλης ήταν του Γεωργίου και της Κατίνας, ίσως το γένος "Αμπατζή", γεννηθείσα περίπου το 1893 αλλά πού; Κι ο παππούς ο Γιώργος, πότε μα που κι αυτός, άγνωστο! Δυστυχώς το νήμα απ΄αυτή μου τη μεριά κόβεται! Παρακάτω ίσως να βρούμε το πως ...

Ο παππούς Ηλίας λοιπόν γεννήθηκε -πότε; - στα Βουρλά -κάπου εκεί μαζί με τον Γιώργο Σεφέρη και τον παππού του, χασάπης στο επάγγελμα και ρίζες απ΄ τη Νάξο! Η γιαγιά μου πάλι, η καλή, γεννήθηκε κι εκείνη εκεί -Βουρλά; - ίσως Σμύρνη- με νησιώτικη ρίζες κι αυτή αλλά οι δικές από την Ικαρία! Σας λέει κάτι το "γένος Καρυώτη" - Ικαρι-ώτης; Ναι, έχω και κάτι -εκτός από Σμυρνιά- κι από νησιώτισσα! Κι όπως είναι γνωστό τα περισσότερα επίθετα πιο με παρατσούκλια, καταγωγές κι επαγγέλματα έχουν να κάνουν παρά με χαρτιά, απογραφές και δημοτολόγια! Αν είχαν να κάνουν με χαρτιά θα ήξερα κι από που κρατούσε η άλλη μου η σκούφια -απ΄την μεριά του μπαμπά μου δηλαδή- θα ήξερα ημερομηνίες, θα γνώριζα γενέθλια ... Μα εδώ άνθρωποι χάθηκαν, οικογένειες διαλύθηκαν ... χαρτιά θα έμεναν;
Κρασσάδες υπάρχουν ακόμα στη Νάξο, στο Φιλότι! Καρυώτηδες; στην Ικαρία, ίσως. Προφανώς ο προπροπάππους μου έχοντας ρίζες στην Ικαρία, φτάνοντας  στην πέρα Χώρα, τού τις χάρισαν -παρατσούκλι- ή τις "έδεσε" εκείνος λες κι ευχόταν μια πατρίδα πιο μόνιμη να τον περιμένει, αλλά πως να κόψει κι απ΄την πρώτη; και το παρατσούκλι έγινε επώνυμο και το επώνυμο ρίζα ...

Νησιώτισσα λοιπόν και Σμυρνιά-Βουρλιώτισσα από τη μεριά της μαμάς μου ...
Σμυρνιά-Αλατσατιανή από τη μεριά του μπαμπά μου. Ο πατερούλης μου είχε γεννηθεί στη Σμύρνη, το 1915 ... η μανούλα μου στο Βοτανικό-Αθήνα, το 1926 ...

Ο παππούς μου ο Ηλίας "έφυγε" απ΄το Βοτανικό το 1951, ετών 52! ΄Ηταν άρα γεννηθείς το 1899. Το 1922 ετών 23. Η γιαγιά μου η καλή "έφυγε" -αυτή πολύ αργότερα- απ΄το Βοτανικό το 1974. Το 1922 ετών 18! ΄Εμεινε 23 χρόνια "μόνη" με 6 παιδιά με μεγαλύτερη τη μαμά μου. Γεννημένη το 1904, 70 χρονών όταν "έφυγε", 18 χρονών -στο πρώτο φευγιό- το 1922 ! 18 χρονών ορφάνεψε η γιαγιά μου από πατρίδα, 18 η μαμά μου από πατέρα!

Ο παππούς μου ο Ηλίας έφυγε απ΄τα Βουρλά το 1922. Κι η γιαγιά μου το ίδιο ... Βρέθηκαν στην Αθήνα, στο Βοτανικό κι εκεί αγαπήθηκαν ...  Κι έλεγε η μαμά μου, πως όταν γύρεψε τη γιαγιά μου από την προγιαγιά μου -την Κανελλιώ- εκείνη του ΄πε: "Προσφυγοπούλα αυτή, πρόσφυγας εσύ, αχ και τι άραγε νοικοκυριό  θα κάνετε; ΄Αντεστε κι ας βάλει το Θεός το χέρι του -με την ευχή μου- κι  όσο γίνεται θα βοηθήσω κι εγώ". Και χρειάστηκε και βοήθησε ... όσο γινόταν ...
Ο παππούς μου ο Γιώργος, μπακάλης-μυλωνάς, Αποστολής στο επώνυμο, μπακάλης στη Σμύρνη, μυλωνάς στ΄Αλάτσατα - στη Σμύρνη γεννημένος, το 18... , του Θοδωρή και της Μαρίτσας! ΄Αγνωστός μου κι αυτός! Καθόλου δεν τον γνώρισα! "Χάθηκε" δια παντός "εκεί" στην καταστροφή, μαζί με τον πρωτότοκό του και μεγάλο μου θείο, Θοδωρή τον έλεγαν. Στο μυαλό μου, θολή ανάμνηση, μια φωτογραφία του-άφαντη- ταλαίπωρη, μισόσκιστη, μαυρόασπρη! Η γιαγιά μου η Κατίνα, γεννημένη στη Σμύρνη, το ... , του "Μιχάλη και της Παρασκευώς;", έφυγε από τη Σμύρνη-Αλάτσατα; το 1922, κι ήταν ετών ;;; Κι ύστερα απ΄τα "Κουπόνια-βλ.Ηλύσια", το 1984 "έφυγε". Μέχρι τότε περίμενε τον παππού και το μεγάλο της γιο. Τους περίμενε μέχρι τη μέρα που έφυγε ...για να τους βρει! Αυτούς τούς βρήκαν άλλα ... Οι ίδιοι δεν βρέθηκαν ποτέ! Κανείς δεν τους είδε, κανείς δεν άκουσε, κανείς κάπου δεν τους αντάμωσε! Ούτε ο Ερυθρός Σταυρός ...

Και πέρασαν στη Χίο, η γιαγιά μου η Κατίνα κι όσοι της απόμεναν και μια δεύτερη καταστροφή κι ένας ακόμα διωγμός τούς περίμενε εκεί και μια ακόμη πληγή! Πληγή που πλήγωνε τον πατερούλη μου περισσότερο από την πρώτη! ΄Εφυγε -18 χρονών- απ΄την Χίο το 1933, τελειώνοντας το σχολειό και δεν ξαναπάτησε ποτέ! Ούτε σαν σκέψη δεν άφηνε να περάσει απ΄το μυαλό του μια όχι επιστροφή μα "επίσκεψη" στη Χίο! Κι ήταν η ανάμνηση που δεν τον άφηνε! ΄Ηταν η ανάμνηση που τον "σκότωνε"! ΄Ηταν η ανάμνηση απ΄τις πέτρες που πέταγαν -για υποδοχή- οι Χιώτες στους πρόσφυγες που προσπαθούσαν να κρεμαστούν στα βράχια! Κι ήταν οι λέξεις που συνόδευαν τις πέτρες:  "Είναι φτωχό το νησί μας, δεν έχει να θρέψει εμάς, θα θρέψει κι εσάς; Φευγάτε, φευγάτε, φευγάτε!" . Κι όσο γνωστό κι αν είναι η καταστροφή της Χίου ολόκληρης και της δυστυχίας της, άλλο τόσο είναι γνωστό είναι πως το 1922 η Χίος μπορούσε να θρέψει κι άλλους φτωχούς ... ΄Ελληνες!
Ποτέ δεν πάτησε το πόδι του πίσω στη Χίο, το πάτησε όμως στη Σμύρνη! Είναι όμως μια άλλη ιστορία αυτό ... Εγώ το πάτησα. ΄Ηταν ένας φόρος τιμής κι υπόσχεσης στη μνήμη του, στη μνήμη μου, στις μνήμες μας ...

Αλευρόμυλοι στη Σμύρνη υπάρχουν μόνο στο Αλή Αγά και στα Αλάτσατα, φρουροί στα περάσματα του ανέμου...

Ο πατερούλης μου "έφυγε" το 1992.
Ποτέ δεν κατάφερα να κάνω το ταξίδι -στη Σμύρνη- μαζί του! Το σχεδιάζαμε, το οργανώναμε, το ονειρευόμαστε μα δεν τα καταφέραμε! ΄Οταν εγώ μπορούσα κι ήμουν ελεύθερη να ξεκινήσουμε εκείνος "δεν το αντέχω τώρα πια" μού είπε!
Και το έκανα -προσκύνημα- μόνη μου, Μάρτης 2010, Πάσχα ...
Η μανούλα μου "έφυγε" το 2005 ...
Μου λείπουν κι οι δύο, ακόμα, πολύ ...

Φλεβάρης 4, 2011

Δεν υπάρχουν σχόλια: